Paardenweide onderhouden

Voor een gezonde paardenwei is het belangrijk dat deze regelmatig onderhouden wordt met graszaad en de juiste bemesting. Gebruik de volgende tips en adviezen voor een optimale paardenwei.

1. Inzaaien / doorzaaien van de paardenweide

Probeer eenmaal in de 10-15 jaar de wei opnieuw in te zaaien of op zijn minst door te zaaien. Bij het opnieuw inzaaien, wordt de grasmat doodgespoten en meestal na een reparatiebemesting opnieuw ingezaaid. De reparatiebemesting is enorm belangrijk. Het is verstandig om eerst je bodem te laten analyseren, zodat je weet wat de toestand van de verschillende meststoffen is. Je kunt hiervoor contact opnemen met Eurofins Agro in Wageningen. Zij bieden een speciaal pakket aan voor de paardenweide: EquiSoil. Aan de hand van de uitslag van een grondanalyse kan een bemestingsadvies gemaakt worden. Na het aanvullen van eventuele tekorten kan het graszaad de grond in.

Gebruik voor het inzaaien graszaad dat bestemd is voor een paardenweide, zoals Pavo GrassSeed, en geen graszaad voor een koeienweide. Ook doorzaaien is een optie. Bij het doorzaaien wordt in de bestaande grasmat het graszaad ingebracht. Het beste moment om in te zaaien of door te zaaien is in het najaar of eventueel het vroege voorjaar. De zomermaanden zijn minder geschikt.

2. Graszaad voor de paardenweide

In Nederland wordt meestal BG11 gebruikt, een graszaadmengsel voor rundveeweides. Deze "normale" graszaadmengsels hebben een hoog aandeel Engels raaigras dat erg hard groeit (productiegras) en volledig is afgestemd op de behoeftes van rundvee (o.a. zeer hoge gehaltes aan suiker, energie en eiwit). Met dit soort grassen kunnen koeien uitstekend melk produceren. Voor paarden is dit mengsel echter minder geschikt, aangezien voor paarden beter grassen ingezet kunnen worden die wat structuurrijker en wat suikerarmer zijn.

Daarnaast moet in een paardenweide een grasmengsel staan dat een extreem sterke zode vormt en bestand is tegen de wijze waarop paarden weiden (zeer kort het gras afgrazen). Koeien snijden gras af met de tong. Paarden millimeteren het gras met hun tanden. Gras begint weer te groeien vanuit het groeipuntje, daar waar de blaadjes uit de stengel komen. Als het groeipuntje opgegeten is, komt het gras moeilijk weer op gang. Een goed paardenmengsel bevat dan ook gras met een heel laag groeipunt (dicht bij de grond), zodat het gras na consumptie weer snel kan aangroeien.

3. Afwisselend weiden en maaien

Voor het behoud van een goede weide is het advies om de weide niet alleen maar te laten beweiden door paarden. Het beste is om het weiden af te wisselen met maaien. Je zult zien dat het af en toe maaien een zeer positief effect heeft op het behoud van de wei!

4. Paardenmest uit de weide halen

Iedere paardenhouder weet het wel, maar lang niet overal gebeurt het altijd: de paardenmest moet eigenlijk de wei uit. Dit is vooral belangrijk in verband met wormbesmetting, maar ook om het ontstaan van “bossen” te voorkomen is het beter voor de wei om de paardenmest regelmatig weg te halen. 

5. Bemesting van de paardenweide

Aan het bemesten van paardenweides wordt vaak weinig aandacht besteedt. Er is bijna niemand die af en toe eens een grondmonster neemt om de bemestingstoestand van een perceel te bekijken om aan de hand daarvan een bemestingsplan op te stellen. Toch is het voor behoud van de weide en de gezondheid van de paarden erg belangrijk om de bodem regelmatig te verzorgen met de juiste meststoffen. Waar je aan kunt denken:

6. Beperk het gebruik van drijfmest

Dierlijke mest (drijfmest of “ruige” mest) heeft een uitstekende bemestende waarde. Het voordeel van dierlijke mest is dat de meststoffen uit de mest verspreid over het weideseizoen vrijkomen. Juist omdat dit zo langzaam gaat, heeft uw weide er het hele seizoen profijt van. De meeste loonwerkers rijden 20 m3 (kuub) per hectare uit als ze worden ingeschakeld om dierlijke mest uit te rijden. Over het algemeen is dat voor een paardenweide te veel. De reden daarvoor is het hoge kaliumgehalte in de mest. Te hoge kaliumgehaltes in de bodem maken het moeilijk voor het gras om magnesium en andere, voor paarden belangrijke, sporenelementen op te nemen. Laat de loonwerker dan ook geen 20 m3, maar rond de 10m3 – 15 m3 drijfmest per hectare uitrijden. Varkensmest bevat hogere gehaltes aan meststoffen dan rundveemest. Het beperken van drijfmest kan dus ook betekenen dat je bewust kiest voor rundveedrijfmest in plaats van varkensmest als er toch wat meer mest geïnjecteerd moet worden.

7. Kunstmest voor de paardenweide

Wanneer het voorjaar weer voor de deur staat, zijn veel mensen gewend dat er weer kunstmest gestrooid moet worden. De “normale” kunstmest die daarvoor gebruikt wordt, bevat meestal N-P-K (Stikstof / Fosfaat / Kali). De stikstof die in normale kunstmest zit, komt na het strooien in een in een dag of tien vrij. Het gras krijgt daardoor een enorme groeispurt en bevat daardoor meestal relatief hoge eiwit- en suikergehaltes; voor paarden is dit niet gewenst!

Sinds 2003 is er een speciale kunstmest voor de paardenweide op de markt: Pavo FieldCare. Onze FieldCare bevat een speciale stikstofverbinding, die langzaam (in 2 tot 3 maanden) vrijkomt. Deze vorm van stikstof heet ENTEC-Stikstof. ENTEC-Stikstof wordt gemaakt door de firma BASF en wordt gebruikt daar waar de stikstof in de bodem langzaam vrij moet komen. Het voordeel hiervan is dat het gras goed groeit, maar zowel de suiker als de eiwitgehaltes in het gras wat lager blijven.

Op onderstaande foto is het verschil goed te zien tussen een bemeste en onbemeste wei: de buitenste paardenweides zijn bemest met Pavo FieldCare, het middelste, lichtere veld is onbemest.

8. Extra fosfor als voedingsstof

Fosfor is erg belangrijk voor de jeugdgroei van de wortels, waardoor de jonge grasplantjes meer voedingsstoffen uit de bodem kunnen halen. Onkruiden en slechtere grassoorten worden door een goede fosfaattoestand teruggedrongen. Daarnaast is fosfor voor het paard een belangrijke bouwsteen voor ontwikkeling van het beendergestel. Fosfor die in de bodem zit, wordt in het voorjaar moeilijk opgenomen door de plant. In een meststof voor paardenweides is fosfor dus belangrijk voor het wortelgestel van het gras en voor een gezond beendergestel van het paard.

9. Magnesium toevoegen aan de paardenweide

Magnesium is een belangrijke bouwsteen voor het bladgroen. De magnesiumbehoefte van paarden is ook vrij groot. Over het algemeen zijn magnesiumgehaltes in de bodem laag en gehaltes aan bijvoorbeeld kalium te hoog, waardoor magnesium moeilijk opgenomen wordt. Vandaar dat het geven van magnesium aan een paardenweide belangrijk is. Een methode daarvoor is het geven van Magnesoman (N-P-K meststof met Magnesium) of een speciale meststof voor de paardenweide.

10. Maak het smakelijker met zout

Natrium, oftewel zout, is een belangrijk element voor de smakelijkheid van het gras. Het bevordert niet de grasgroei, maar maakt het gras extra smakelijk voor de paarden. Daarnaast hebben paarden die veel werken een hoge behoefte aan natrium. Door Pavo FieldCare te gebruiken, verhoog je de smakelijkheid van het gras en geef je de paarden wat extra zout.

11. Kalk strooien in het najaar

Bij de meeste paardenweides die onderzocht worden, blijkt dat de pH-waarde veel te laag is: de bodem is verzuurd. In een zure bodem is het voor een plant moeilijker om voedingsstoffen op te nemen. Een zure bodem “repareren” kan door kalk te strooien. Het beste moment daarvoor is in het najaar (september – november). Door de kalk in de herfst te strooien, zal de pH van de bodem weer op peil zijn op het moment dat het gras in het voorjaar weer begint te groeien.

Graslandbeheer in het kort: zo onderhoud je de paardenweide

• Graslandvernieuwing: inzaaien of doorzaaien eenmaal in de 10-15 jaar.
• Als je opniew gras gaat inzaaien, neem dan van tevoren een bodemmonster om de bemestingstoestand van de bodem te controleren en eventueel te corrigeren, voordat het gras de grond in gaat.
• Gebruik een graszaadmengsel dat geschikt is voor paarden.
• Probeer het weiden af te wisselen met maaien.
• Verwijder paardenmest uit de wei.
• Dierlijke mest is uitstekende meststof voor de paardenweide. Maar beperk de gift aan dierlijke mest wel.
• Gebruik bij voorkeur een meststof voor de paardenweide waarbij de stikstof langzaam vrijkomt en de suiker en eiwitgehaltes in het gras wat lager blijven.
• Elementen als magnesium en natrium moeten in een paardenweide extra aandacht krijgen.
• Om de pH-waarde op peil te houden, is het strooien van kalk in het najaar aan te bevelen.

Lees ook:

> Tips bij een droge paardenwei

> Ruwvoer zelf maaien en hooien

> Alles over ruwvoer voor paarden