Likstenen voor paarden: wat is het verschil?

Een liksteen biedt je paard de mogelijkheid om dagelijks zout en andere mineralen op te nemen. Er zijn verschillende soorten likstenen te krijgen, maar niet allemaal zijn ze even gezond voor paarden. Maar wat is het verschil?

Likstenen in alle soorten en maten

Mensen eten veel te veel zout. Maar hoe zit dat bij paarden? Die eten juist gemiddeld genomen te weinig zout. Vooral in de zomermaanden gaat er veel verloren via zweet dat via ruwvoer en gewoon krachtvoer niet voldoende wordt aangevuld. Niet alleen bij sportpaarden, maar ook een flinke buitenrit kan jouw paard al een zouttekort bezorgen. Om aan zijn natuurlijke behoefte te voldoen zal je daarom zout aan het rantsoen moeten toevoegen. De eerste stap is het ophangen van een liksteen, maar welke? Likstenen zijn er in alle soorten en maten:

• Gewone witte likstenen van 10 kg (KNZ standaard of Rockies Zout)

Deze zijn prima voor paarden en bevatten naast zout (natriumchloride) ook wat magnesium en eventueel zink, koper, jodium en selenium.

• Witte likstenen speciaal voor grazend vee

Niet geschikt voor paarden, de mineralensamenstelling is speciaal afgestemd op koeien.

• Rode mineralen likstenen (KNZ)

Deze liksteen bevat naast zout extra mineralen en sporenelementen, maar is niet zo geschikt voor paarden vanwege het toegevoegde ijzer. IJzertekort komt in Nederland bijna nooit voor, ijzervergiftiging daarentegen wel. Steeds meer liksteenfabrikanten laten daarom ijzer weg uit de stenen. De rode liksteen zal daarom langzaam maar zeker verdwijnen. De nieuwe varianten zonder ijzer zijn wat meer beige van kleur.

• Himalaya liksteen

Een Himalaya liksteen is prima geschikt voor paarden en lijkt erg op het standaard 10kg witte (KNZ) zoutblok. Het bevat ook een fractie aan andere mineralen en sporenelementen. De roze kleur komt van de roestdeeltjes (geoxideerd ijzer) van het gesteente waar het uitkomt. Veel paarden vinden deze wat lekkerder dan de standaard witte KNZstenen.

• Likstenen met een smaakje

Deze zijn vaak vooral bedoeld als lekkernij. Deze zijn dan ook niet zo geschikt als liksteen voor paarden, omdat ze dan geen zout opnemen naar behoefte, maar de steen als snoepgoed zien en de steen vaak binnen korte tijd volledig opeten. Daarnaast is het onnodig kostbaar.

• Bijzondere likstenen met extra magnesium, knoflook of biotine

Deze likstenen bevatten weliswaar de gewenste mineralen of kruiden, maar dit is zeker niet voldoende voor een paard dat het nodig heeft. Heeft jouw paard biotine nodig? Dan kun je beter een biotinesupplement, zoals Pavo BiotinForte bijgeven. Een liksteen met biotine is namelijk duurder en voorziet niet in een dagelijkse aanvulling.

Hang een liksteen op in de stal of in de wei of paddock onder een afdakje. Zout is oplosbaar in water dus ook in regen. Leg hem niet in de voerbak, daarmee dwing je je paard zout op te nemen, ook als hij daar geen behoefte aan heeft. Daarnaast is de voerbak tijdens en na het eten vochtig waardoor de steen sneller oplost dan nodig is.

Himalaya liksteen voor je paard

Voor ieder paard is het fijn om een liksteen in de wei, paddock of stal te hebben. Een Himalaya liksteen is een populaire optie. Hij lijkt veel op het standaard witte zoutblok, maar veel paarden hebben toch de voorkeur voor een Himalaya zoutblok. Besef als eigenaar echter wel dat je de hoeveelheid zout die je paard nodig heeft als hij veel zweet door warm weer of intensief sporten, niet kunt aanvullen met alleen een liksteen. Je paard neemt niet vanzelf genoeg op om de dagelijkse behoefte te vervullen. Extra aanvulling is bij veel zweten dus nodig.

Keukenzout in plaats van liksteen voor paarden

Tijdens het zweten verliest het paard voornamelijk natirum, kalium, chloride, calcium en magnesium. Met het toevoegen van keukenzout of tafelzout, ofterwijl natriumchloride, wordt enkel natrium en chloride aangevult en dus niet alle elektrotlyten die verloren gaan met hevig zweten.

Lees hier meer over wanneer je zout en elektrolyten bij je paard moet aanvullen. 

Supplement als aanvulling op een liksteen

Hoeveel zweet een paard eigenlijk? Bij een temperatuur van 20 graden en lichte/matige arbeid (30 min. stap, 20 min. wisselend tempo draf) verliest een paard ongeveer 4 liter zweet. Deze 4 liter zweet bevat ongeveer 40 gram lichaamszouten. Bij diezelfde 20 graden, maar dan matige/zware arbeid (20 min. stap, 20 min. draf en 20 min. galop) verliest een paard maar liefst 10-12 liter zweet, en daar zit 100 gram zout in.

In dat geval is het beter om - eventueel naast een liksteen - een speciale electrolytenmix door het voer te mengen (bijvoorbeeld door een lekkere maaltijd Pavo SlobberMash).  Pavo E'lyte en Pavo ReHydrate bevatten beide niet alleen natriumchloride, maar ook de andere belangrijke lichaamszouten (elektrolyten) die je paard door het zweten verliest.

Lees ook:

> Elektrolyten voor paarden: wanneer moet je zout aanvullen?

> Krijgt mijn paard genoeg vitaminen en mineralen?

> Wat is het verschil tussen Pavo E'lyte en Pavo ReHydrate?